Jaki wpływ na zdrowie ma przewlekły stres?
Stres jest naturalną reakcją organizmu na zagrożenie, lęk, czy poczucie bezradności. Pojawia się w wielu momentach naszego życia i odbieramy go, jako coś typowego. Co więcej, w takich sytuacjach jak wystąpienia publiczne lub ważne egzaminy, stres może działać na nas mobilizująco, pozwalając na lepsze przygotowanie się i efektywniejszą naukę. Takie napięcie nerwowe bywa więc niekiedy pożądane i działa na naszą korzyść. Jednakże, kiedy stres towarzyszy nam stale, każdego dnia, wówczas zaczyna mieć destrukcyjny wpływ, rozregulowując pracę całego organizmu. Chroniczne podenerwowanie to nic dobrego, dlatego warto zrozumieć jego mechanizm i wiedzieć, jak się przed nim bronić.
Co się dzieje z twoim ciałem?
Stres jest zjawiskiem psychosomatycznym. Oznacza to, że dotyka on biologii człowieka i jego psychiki. Wywoływany zostaje przez czynniki zewnętrzne, na przykład szkołę czy pracę, ale reakcja naszego organizmu jest zarówno psychologiczna, jak i biologiczna. W przypadku stresu przewlekłego, tak zwany hormon stresu, czyli kortyzol, produkowany jest niemal przez cały czas. Wysoki poziom kortyzolu negatywnie wpływa na odporność, a na dodatek wraz z adrenaliną i noradrenaliną – również produkowanymi podczas sytuacji stresogennych, podnosi ciśnienie krwi.
To więc normalne, że kiedy odczuwasz napięcie, pocą ci się dłonie, twój żołądek ściska się, serce kołacze, a ty jesteś poddenerwowany i gotowy do natychmiastowej ucieczki albo walki. W przypadkach długotrwałego i nasilonego stresu, bardzo często pojawia się również bezsenność, albo co najmniej uciążliwe problemy z zasypianiem. Jest to spowodowane „natłokiem myśli” towarzyszącym ci w chwilach napięcia. Nie trudno więc wyciągnąć wniosek, że organizm człowieka nie jest przystosowany do tego, by na dłuższą metę wytrzymać chroniczny stres. Zwłaszcza, że taka sytuacja może mieć bardzo poważne konsekwencje zdrowotne.
Wpływ stresu na stan zdrowia
Niestety, coraz więcej osób, w tym także dzieci i nastolatków, narażonych jest na odczuwanie przewlekłego stresu. Z pewnością czynnikami stresogennymi są: lęk przed utratą pracy, wysokie wymagania przełożonych, sprawdziany i klasówki szkolne, kolokwia i egzaminy na studiach, odpowiedzialność materialna za siebie i rodzinę, czy w końcu sprostanie wymogom społecznym. Należy bowiem pamiętać, że stres jest wysoce indywidualną kwestią. Każdego z nas co innego stresuje, inaczej na to reagujemy oraz innych mechanizmów używamy, aby sobie z napięciem poradzić. Niemniej jednak, dla wszystkich chroniczny stres może oznaczać spustoszenie w organizmie.
Ze względu na wysoką produkcję kortyzolu, w czasie przewlekłego stresu, ciało człowieka jest w stanie ciągłej gotowości do walki. Kiedy nie jesteśmy w stanie wyładować napięcia, a kortyzol nie ma ujścia, zaczyna on niszczyć nasze własne tkanki, doprowadzając do chorób autoimmunologicznych, czyli takich, gdzie organizm atakuje sam siebie. Dalej – z powodu tego hormonu oraz adrenaliny i noradrenaliny, możemy spodziewać się także problemów z układem krążenia. Mając podwyższone ciśnienie krwi, jesteśmy bardziej narażeni na zawał, arytmię serca, a nawet miażdżycę. Nie można również zapomnieć o niezwykle negatywnym wpływie stresu na układ trawienny. Objawem takiego stałego podenerwowania może być zaburzenie motoryki jelit, zaparcia albo biegunki oraz wrzody.
To najpoważniejsze skutki chronicznego stresu, ale oczywiście nie jedyne. Istnieje szereg innych konsekwencji, które w przykry sposób mogą oddziaływać na życie osoby borykającej się z przewlekłym napięciem. Należą do nich przede wszystkim bóle głowy, migreny, bóle karku i pleców, wypadanie włosów, trądzik, rumienie na twarzy oraz dekolcie, apatia, złość, płaczliwość, zmiany apetytu, a także depresja. Ta ostatnia choroba jest niestety coraz częstszą konsekwencją permanentnego stresu.
Metody radzenia sobie ze stresem
Nie ma jednej uniwersalnej rady, która pomogłaby wszystkim osobom zmagającym się ze stanem ciągłego napięcia. Każdy z nas sam musi wypracować swoje skuteczne sposoby, które wyciszą go, uspokoją, rozluźnią. Najważniejsze jest przede wszystkim, aby korzystać z tych metod regularnie, na bieżąco pozbywając się ze swojego ciała intruza, jakim jest przewlekły stres. Jeśli nie odkryłeś jeszcze swojego sposobu, możesz skorzystać z poniższych podpowiedzi.
Jedną z najskuteczniejszych metod jest aktywność fizyczna. Ponadto, podczas ruchu wydzielają się endorfiny oraz poprawia się wygląd sylwetki, co dodatkowo wpływa na poprawę samopoczucia oraz samooceny.
Kolejny sprawdzony sposób to relaks. Każdy ma swoją ulubioną technikę relaksacyjną. Może to być kąpiel w wannie z olejkami eterycznymi, czytanie książki, delikatny masaż. Najważniejsze, żeby oddać się relaksowi w pełni, choćby miał on trwać jedynie pół godziny. W tym czasie nie sprawdzaj poczty, nie odbieraj telefonu i nie zamęczaj się myślami o obowiązkach oraz stresogennych sytuacjach.
Możesz także zniwelować stres od wewnątrz. Pomogą ci w tym specjalne ziołowe mieszanki, które uspokoją cię i ukoją twoje nerwy. Wybieraj te herbatki ziołowe, w których znajdziesz melisę, głóg, czarny bez, dziurawiec, lawendę, miłorząb japoński czy pokrzywę. To naturalny i skuteczny sposób na szybkie poradzenie sobie z napięciem nerwowym.
Jeśli więc zauważysz, że doskwiera ci chroniczne podenerwowanie i w następstwie tego, pojawiły się takie objawy, jak: bezsenność, kłopoty z apetytem, kołatanie serca, apatia albo płaczliwość i smutek – nie bagatelizuj ich. Pamiętaj, że w porę podjęte działania niwelujące napięcie, uchronią cię przed poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Ograniczenie stresu, to obok ekologicznego odżywiania, aktywności fizycznej i regeneracji, główna metoda profilaktyki i ochrony przed chorobami cywilizacyjnymi. Dbaj o siebie.
« wróć
